Lokaal werkbudget Oekraïne

1. Overzicht “Bijlage 1: Lokaal werkbudget Oekraïne (stand per 16sep22)”
In de raad van 29 maart 2022 is ingestemd met een reservering ten laste van de algemene reserve voor een lokaal werkbudget Oekraïne van € 5 miljoen. In mei en juni is dit via twee raadsbesluiten aangevuld tot € 15 miljoen.

Tot heden zijn door het college voorstellen goedgekeurd met een volume van € 14,0 miljoen (kolom “plafond”). De accommodatiekosten zijn met een omvang van bijna € 7,0 miljoen de grootste uitgavenpost. Hierna staan in het overzicht “Bijlage 1: Lokaal werkbudget Oekraïne (stand per 16sep22)” de besluiten vermeld. Via deze tweede tijdvakrapportage 2022 wordt de raad voorgesteld met deze posten formeel in te stemmen.

Financieel uitgangspunt bij de opvang is dat het kabinet van rijkswege een reële compensatie heeft toegezegd van de extra kosten die gemaakt zullen worden door gemeenten voor de opvang van ontheemden uit de Oekraïne. Er ligt een toezegging dat gemeenten er financieel niet slechter voor komen te staan door de opvang. Dit betekent dat sprake is van voorfinanciering. Op 15 september is de beschikking verstuurd door het Rijk dat het aangevraagde voorschot is toegekend mits bij de verantwoording aan de gestelde eisen is voldaan. Binnen 6 weken wordt het voorschot uitbetaald.

Vergoedingen
De vergoeding voor de extra kosten die gemeenten maken bestaat uit vele financieringsbronnen. Dit maakt het koppelen van de aanvragen met de bijbehorende dekking vanuit het Rijk lastiger dan in het geval het Rijk met één dekkingsbron/regeling was gekomen. In het overzicht “Bijlage 2: Financiën opvang Oekraïense ontheemden” is een aanname gedaan van de ontvangsten en uitgaven.

Specifieke uitkering gemeentelijke opvang (GOO)
De belangrijkste inkomstenbron vormt de specifieke uitkering (SPUK) voor het normbedrag van € 100 per bed per dag. Dit bedrag bevat met name kamerkosten, leefgeld, maaltijden, BTW-vergoeding, schoonmaak, uitvoeringskosten, inschrijving BRP, beveiliging en WA-verzekering. Het bedrag van € 100 wordt t/m december 2022 ook vergoed als de totale kosten lager zijn.

Vanaf september 2022 wordt ervan uitgegaan dat het aantal opvangplekken in de gemeentelijke opvang 440 bedden bedraagt. In totaliteit kan dan via de SPUK € 12,5 miljoen worden gedeclareerd. Voor de periode t/m augustus is een voorschot aangevraagd van € 7 miljoen en deze wordt de komende maanden beoordeeld door het subsidieportaal van het Ministerie van Justitie en Veiligheid. Verwacht wordt dat deze uitkering eind 3e/begin 4e kwartaal wordt uitbetaald aan Amstelveen

Het ministerie van J&V heeft adviesbureaus Improven en AEF gevraagd om een onderzoek uit te voeren naar de kosten die gemeenten maken voor de opvang van Oekraïners. Doel van dit onderzoek is om het huidige normbedrag van € 100 per dag te herijken. De uitkomst van dit onderzoek, waar Amstelveen overigens aan heeft meegedaan, wordt op korte termijn verwacht en zal eventueel consequenties hebben voor het normbedrag vanaf 1 januari 2023. De verwachting is dat rond 15 oktober het Ministerie bekend maakt welkt normbedrag het wordt vanaf 2023.

Inzet personeel vanuit de ambtelijke organisatie
Er is een berekening gemaakt van de inzet vanuit de ambtelijke organisatie van personeel sinds maart van dit jaar tot begin juli. Ervan uitgaande dat een substantieel deel van de ontheemden uit Oekraïne de rest van dit jaar in Amstelveen zullen verblijven is daarnaast een inschatting gemaakt van de benodigde hoeveelheid ambtelijke inzet voor de rest van 2022. In totaal komt de inzet neer op circa 10 fulltime arbeidsplaatsen voor de opvang van ontheemden uit Oekraïne in Amstelveen.

Naast deze inzet is ook voor de opvang in Amstelveen ruim € 1 miljoen nodig voor extra inhuur (zie besluit nummer 2 van 5 april 2022). Dat betekent dat dit jaar circa 20 fulltime arbeidsplaatsen nodig zijn voor de opvang van de ontheemden uit Oekraïne in Amstelveen, waarmee de uitvoeringskosten uitkomen op circa € 2 miljoen. Deze kosten vormen een onderdeel van het normbedrag van € 100 per bed per dag.

70% btw-kosten
Van de BTW-kosten (voornamelijk maaltijden) wordt 30% vergoed via het BTW-compensatiefonds. De resterende BTW-kosten worden geacht gedekt te worden uit de € 100 dagvergoeding.

Specifieke uitkering particuliere opvang (POO)
De vergoeding voor het leefgeld bij de particuliere opvang is bedoeld voor uitvoeringskosten, WA-verzekering en inschrijving BRP.

Overige uitkeringen
Naast de SPUK voor particuliere en gemeentelijke opvang is er een mêlee aan regelingen. Sommige bedragen worden vergoed aan onderwijsinstellingen, andere bedragen komen binnen via de gemeentefondscirculaires en voor meerdere onderwerpen zijn nog gesprekken gaande binnen de Ministeries over de vergoedingsvorm.

Toelichting nummering overzicht "Bijlage 1: lokaal werkbudget Oekraïne (stand per 16sep22)"

1. MI =Maatschappelijke instellingen, MKB=Midden/Klein Bedrijf, I=Inwoners
2. Dit betreft kosten waarbij twijfel bestaat of het uit de dagvergoeding van € 100 betaald kan/mag worden. De definitieve regeling is nog niet bekend. De besluiten 11, 17 en 19 worden niet gedekt vanuit een landelijke regeling en komen ten laste van de algemene reserve.
3. Dit betreft uitkeringen die aan derden worden verstrekt, waarvoor een bijdrage van derden wordt verwacht en de SPUK regeling particuliere opvang (POO).
4. Aan het Rijk is in juni een voorschot gevraagd (400 bedden x € 100 per nacht x 175 nachten).
5. Aanvullend:

• Landelijke bekostigingregeling voor vluchtelingen in de particuliere opvang is nog in ontwikkeling.
• Overige regelingen voor o.a. WMO, Jeugdzorg, Publieke gezondheid, leerlingenvervoer, onderwijs, Nederlands als tweede taal (NT2) zijn nog niet financieel bekend.
• Vanwege de onduidelijkheid over de diverse financiële regelingen is de verdeling over "niet gedekt", "overige uitkering" en "€ 100 bijdrage" een zo goed mogelijke inschatting. Zodra meer bekend is over deze verdeling wordt dit via de toegezegde raadsbrieven geactualiseerd.

2. Overzicht “Bijlage 2: Financiën opvang Oekraïense ontheemden 23 augustus 2022”
Voor het inzichtelijk krijgen van de vergoedingen is beoordeeld welke besluiten gedekt worden uit de € 100 dagvergoeding, via specifieke regelingen of waar geen dekking voor beschikbaar is en uit eigen middelen betaald moeten worden.

A. Aanvragen die uit de € 100 dagvergoeding worden betaald:
Deze bijlage biedt onder A. een overzicht van de ingeschatte hoogte van de aanvraag voor de € 100 dagvergoeding voor de gemeentelijke opvang en welke posten daar naar verwachting uit worden vergoed. Per saldo is daar (als de aanname voor het aantal bedden in de gemeentelijke opvang correct is) nog ruimte beschikbaar van afgerond € 1,8 miljoen voor overige aanvragen. De dagvergoeding is namelijk een minimumbedrag en hoeft niet te worden terugbetaald.

B. Overige aanvragen die op dit moment nog uit de € 100 betaald kunnen worden:
Er zijn de afgelopen maanden besluiten genomen, zoals geld voor huisartsenzorg en maatschappelijke voorzieningen die geen onderdeel vormen van de € 100 dagvergoeding. Onduidelijk is ook welke vergoeding hiervoor wel zal worden verstrekt. Deze kosten met een omvang van € 961.000 kunnen nog worden gedekt binnen de resterende ruimte van de € 100 dagvergoeding.

C. t/m E. Overige vergoedingen en aanvragen
De opvang particuliere opvang (onderdeel C) wordt vergoed via de SPUK-regeling. Het landingsprogramma Oekraïense kinderen bij onderdeel D wordt via onderwijsinstellingen vergoed en zal tezijnertijd worden verrekend met de gemeente. Bij onderdeel E staat nu de (geringe) vergoeding voor tolken. Dit onderdeel zal door aanvullende vergoedingen via de gemeentefondscirculaires in de komende maanden worden uitgebreid.

F. Geen dekking uit € 100 of overige uitkeringen
De raad heeft de wens uitgesproken dat het “lokaal werkbudget Oekraïne” niet alleen wordt ingezet voor de opvang van ontheemden uit Oekraïne, maar dat het ook wordt benut voor opvangkosten van overige vluchtelingen. Deze uitgaven vallen echter niet onder de hiervoor vermelde vergoedingsregelingen. Op dit moment betreft dit drie besluiten:

1. Opvang alleenstaande minderjarige vluchteling /AMV (€ 400.000);
2. Versnelde plaatsing van statushouders in Amstelveen (€ 200.000);
3. Tijdelijke verblijfsvoorzieningen bijzondere doelgroepen Amstelveen (€ 300.000)

Ad. b) De bekostiging van de versnelde opvang van statushouders komt ten laste van de zogenoemde Hotel-en accommodatieregeling (HAR) van het COA. Dit kan betekenen dat het aangevraagde budget niet volledig wordt besteed, maar (deels) wordt gedekt via de HAR-regeling.

De eerder gehanteerde term voorfinanciering gaat voor de genoemde drie besluiten niet op met als gevolg dat de kosten ten laste komen van de algemene reserve.

De beschikbaar gestelde middelen voor de opvang van Alleenstaande Minderjarige Vluchtelingen (AMV) ad. € 400.000 worden gestort in een nieuw te vormen reserve " Renovatie Voerman 2A" ter dekking van de toekomstige kapitaallasten. Het vormen van een nieuwe bestemmingsreserve moet worden goedgekeurd door de raad.

Beslispunt:

13. Instemmen met dotatie van de toegekende middelen voor de verbouwing van de opvanglocatie voor Alleenstaande Minderjarige vluchtelingen (AMV) ad. € 400.000 in de nieuw in te stellen reserve “Renovatie Voerman 2A”, inclusief het wijzigen van het programma, het aanpassen van de investeringsreserve en meerjarig dekken van de kapitaallasten via de reserve “dekking kapitaallasten” en hiervoor de begroting 2022 en verder te wijzigen.
14. Instemmen met de in deze tijdvak begrote onttrekking uit het Lokaal werkbudget Oekraïne, dit verrekenen met de stelpost bij algemene dekkingsmiddelen en de begroting 2022 hiervoor wijzigen.
15. De plafondbedragen die ten laste komen van het Lokaal werkbudget Oekraïne vaststellen op de in deze tijdvak geactualiseerde prognosebedragen van totaal € 14,056 miljoen.